ระบบ HVAC ประกอบไปด้วย Heating, Ventilation และ Air Conditioning คือ เทคโนโลยีที่ถูกพัฒนาขึ้นเพื่อปรับสภาพอากาศของบริเวณต่าง ๆ ให้เหมาะกับจุดประสงค์ของการใช้งาน เช่น การอยู่อาศัยของบุคคล การเก็บรักษาสิ่งของ โดยสิ่งที่สามารถปรับเปลี่ยนได้มีทั้งอุณหภูมิ ความชื้น และความบริสุทธิ์ของอากาศในบริเวณพื้นที่ปิด ดังนั้นการออกแบบระบบดังกล่าวจึงต้องอาศัยทักษะ ความเชี่ยวชาญทางหลักวิศวกรรมเครื่องกล ยึดหลักตามอุณหพลศาสตร์ กลศาสตร์ของไหล และการถ่ายเทความร้อน หรือบางครั้งอาจมีระบบการทำความเย็น (Refrigeration) เพิ่มเติมเข้าไปด้วย

ความสำคัญของเทคโนโลยี HVAC

ต้องยอมรับว่าเทคโนโลยี HVAC ถือเป็นโครงสร้างสำคัญของอาคาร ที่อยู่อาศัยทุกประเภทไม่ว่าจะเป็นบ้านเดี่ยว อพาร์ทเม้นต์ โรงแรม โรงงานอุตสาหกรรม คลังสินค้า ออฟฟิศขนาดเล็ก กลาง อาคารสูงขนาดใหญ่ โรงพยาบาล ยานพาหนะทุกประเภททั้งรถยนต์ เรือ เครื่องบิน เรือดำน้ำ เพราะการควบคุมสภาพอากาศที่ดีจะช่วยให้การอยู่อาศัยทั้งคน สัตว์ สิ่งของสามารถดำรงต่อได้โดยไม่เสี่ยงต่อการเสียหายหรือเสียชีวิต

Heating ระบบทำความร้อน

เครื่องทำความร้อน หรือ Heater ที่ทุกคนคุ้นเคยกันดี คือเทคโนโลยีในการสร้างความร้อนให้เกิดขึ้นกับสภาพอากาศบริเวณพื้นที่ปิด เพิ่มความอบอุ่นต่อร่างกาย ซึ่งในอดีตมีตั้งแต่การเพิ่มความร้อนจากส่วนกลาง เช่น การต้ม หรือเตาเผา ไปจนถึงวิวัฒนาการที่พัฒนาอย่างต่อเนื่อง เช่น เครื่องทำน้ำอุ่น ระบบซาวน่า และเครื่องฮีทเตอร์ หลักการทำงานเบื้องต้นจะใช้วิธีถ่ายโอนความร้อน การนำความร้อน หรือการแผ่รังสีความร้อน

Ventilation ระบบระบายอากาศ

ระบบระบายอากาศ คือ ลักษณะของการเปลี่ยนอากาศบริเวณพื้นที่หนึ่งเพื่อช่วยเกิดการควบคุมอุณหภูมิ รวมถึงต้องการกำจัดความชื้น ควัน กลิ่นไม่พึงประสงค์ ฝุ่น แบคทีเรีย หรือแม้แต่ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ภายในอากาศ เติมออกซิเจนให้มนุษย์และสัตว์สามารถอยู่อาศัยได้อย่างปลอดภัยมากขึ้น นี่คืออีกหนึ่งปัจจัยสำคัญของการรักษาคุณภาพอากาศภายในอาคารที่ถูกยอมรับมากที่สุด

Air Conditioning ระบบปรับอากาศ

เป็นระบบที่คนไทยคุ้นเคยมากที่สุด เพราะ Air Conditioning ก็คือ ระบบปรับอากาศ หรือเครื่องปรับอากาศซึ่งทำหน้าที่ในการให้ความเย็น ควบคุมความชื้นในบริเวณที่กังทำงาน ปัจจัยสำคัญคือพื้นที่ดังกล่าวต้องถูกปิดสนิทจากภายนอกเพื่อให้จุดประสงค์ของการทำความเย็นเกิดขึ้นเต็มประสิทธิภาพ รักษาสภาพอากาศภายในให้คงที่ หลักการเบื้องต้นอากาศจะถูกดูดเข้าสู่ช่องระบายอากาศเพื่อผสมกับอากาศที่ไหลย้อนกลับ จากนั้นจึงเป็นกระบวนการทำให้อากาศดังกล่าวเย็นตัวลงก่อนถูกปล่อยออกมาตามระดับอุณหภูมิที่ตั้งค่าไว้

HVAC กับการติดตั้งระบบปรับอากาศภายในอาคาร

อย่างที่เกริ่นเอาไว้ว่า HVAC ถือเป็นโครงสร้างสำคัญมากของอาคารขนาดใหญ่ หากลองเทียบกับบ้านเรือนทั่วไป การติดตั้งแอร์บ้าน ติดตั้งระบบฮีทเตอร์ หรือแม้แต่การระบายอากาศก็ตามไม่จำเป็นต้องทำทั้งหมด เนื่องจากขนาดพื้นที่เล็ก และไม่ได้ถูกปิดจากภายนอกแบบ 100% ในทางกลับกันหากเป็นอาคารทั้งหลายไม่ว่าขนาดเล็ก กลางใหญ่ ไปจนถึงโรงงานอุตสาหกรรมใหญ่ ๆ สถานที่ราชการ โรงเรียน โรงพยาบาล ห้างร้าน โรงแรม ฯลฯ จำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องติดตั้งระบบดังกล่าว
สิ่งแรกที่เห็นได้ชัดเจนเมื่อตัดสินใจเลือกใช้งานระบบ HVAC สำหรับการสร้างสภาพอากาศที่เหมาะสมกับการอยู่อาศัยนั่นคือ คนและสัตว์จะไม่เสี่ยงต่อการเสียชีวิตเพราะขาดอากาศหายใจ มีสภาพอากาศอบอ้าวมากเกินไป รวมถึงยังช่วยลดฝุ่นและสิ่งอันตรายต่าง ๆ ที่อาจเข้าสู่ร่างกายจากบริเวณที่มีอากาศไม่เป็นใจต่อการใช้ชีวิตด้วย
มากไปกว่านั้นระบบ HVAC ยังทำหน้าที่ในการควบคุมระดับความชื้น มีส่วนลดฝุ่นละอองให้น้อยลงโดยเฉพาะฝุ่นที่อาจเข้ามาภายในตัวอาคาร ควบคุมระดับการเคลื่อนไหวอากาศให้เป็นปกติ สามารถใช้ชีวิตและไม่เสี่ยงต่อการเกิดอันตรายรุนแรง

การติดตั้งระบบ HVAC ต้องอาศัยความเชี่ยวชาญเท่านั้น

ด้วยระบบที่มีประสิทธิภาพสูง บวกกับความจำเป็นที่ต้องมีในการใช้งาน นอกจากเรื่องของการวางแผนติดตั้งที่ดีแล้ว ช่างที่ดำเนินการติดตั้งก็ต้องมีทักษะ ความเชี่ยวชาญ ประสบการณ์ และทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด ลดความเสี่ยงต่อข้อผิดพลาดเพราะอาจมีความเสี่ยงต่ออันตรายที่จะเกิดขึ้นได้ จึงต้องย้ำเตือนให้รับรู้และปฏิบัติการทำงานภายใต้ความเหมาะสม
เมื่อโลกเดินไปข้างหน้าอย่างต่อเนื่อง เทคโนโลยีทั้งหลายก็เข้ามามีบทบาทต่อการใช้ชีวิตอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ซึ่งช่วยสร้างความสะดวกสบาย แต่ทั้งนี้ก็ต้องอาศัยความเชี่ยวชาญ ประสบการณ์ และความพร้อมของทีมช่างเพื่อผลลัพธ์อันทรงประสิทธิภาพ ทำงานได้เต็มพิกัด ตอบโจทย์กับวัตถุประสงค์และการลงทุนแบบไม่ต้องสงสัยใด ๆ เลย